سفرنامه مصر

مصر یا Egypt یکی از بزرگ ترین کشورهای جهان عرب و خاورمیانه است، که در آفریقا قرار داره. قطعا همه ی ما اسم اهرام ثلاثه مصر رو شنیدیم. یا در احسن القصص قرآن یعنی داستان حضرت یوسف، در مورد این کشور و فراعنه ی بزرگش شنیدیدم و تصویری که ازش در ذهن داریم یک سرزمین بیابانیه که هنوز مردم اون در چادر ها زندگی می کنند و حمل و نقلشون به وسیله شتر انجام میشه! حالا می خوام شما رو با تجربه خودم از سفر به این کشور همراه کنم تا ببینیم در کشوری که امروز، صاحب بزرگترین صنعت فیلم سازی و موسیقی جهان عربه و دانشگاه معروف الازهر در پایتختش، یعنی قاهره (Cairo)، قرار داره و رودخانه معروف نیل از وسطش می گذره، زندگی چه شکلی داره…

آب و هوا

مصر آب و هوای گرم و خشک بیابانی داره، این جا همیشه روزها گرم و شب‌ها به نسبت خنک تره. یک اقلیم کم باران، با بیابان هایی که طوفان های شنی زیادی رو در خودش داره. قاهره با وجودی که رودخانه نیل رو از خودش عبور داده در واقع فقط دو فصل داره، یک تابستان خیلی گرم که از اواسط اردیبهشت ماه تا اوایل آبان ماه ادامه داره، و یک زمستان‌ ملایم، تقریبا بعد از این تابستان که تا شروع شدن دوباره اش ادامه پیدا میکنه. کشف بهترین زمان برای سفر به مصر باید یک نقطه ای باشه تقریبا بین این دو فصل. یک بازه زمانی حدودا دو ماهه از اوایل اسفند تا تا اوایل اردیبهشت، وقتی از سرمای هوا کم شده و هنوز گرمای شدید شروع نشده. همینطور یک بازه دو ماهه دیگه، از اواسط آبان تا اوایل دی، که هوا معتدله و هنوز سرما شدید نشده. در این ایام هم هوای معتدل تر و بهتری هست، هم هزینه ها تون کمی کاهش پیدا میکنه، باران های گاه و بی گاهیم هست که باریدنش روی خاک صحرا، عطر خوبی توی فضا پخش می کنه و حس و حال این سفر رو عوض می کنه.

پرواز

با پرواز Emirates ساعت ۵:۳۰ صبح روز سه شنبه از فرودگاه امام خمینی تهران، راه افتادیم و بعد از دو ساعت در دوبی فرود اومدیم، مدت توقف خیلی کوتاه بود و ساعت حدودا ۸:۱۵ به سمت قاهره حرکت کردیم. طول این پرواز هم دو ساعت بود. زمان در قاهره ((Cairo حدودا دوساعت و نیم از تهران عقب تره.

فرودگاه Cairo International Airport تا مرکز شهر حدود ۲۰ کیلومتر فاصله داشت. داخل فرودگاه اتوبوس های شاتل رایگان هست که هر ۳۰ دقیقه بین ۳ پایانه ی مختلف داخل فرودگاه جا به جا میشه و مسافران رو تا ایستگاه  اتوبوس میبره. خوشبختانه هتلی که من رزرو کرده بودم اتوبوس شاتل فرودگاهی داشت، هر چند هزینه اون رو جداگانه حساب می کردند ولی خیلی بی دردسر و بی معطلی بود.

هزینه ها در سفر به مصر

به طور کلی هزینه ها در پایتخت مصر نسبت به اروپا و آمریکای شمالی کمتر و به جنوب آسیا شبیه و نزدیکه. واحد پول مصر، پوند مصری (PGP) مصریه که در زبان خودشون، یعنی عربی، میشه الجنیه المصری. برای یک سفر متوسط به پایتخت این کشور، قاهره، روزانه حدود ۵۰۰-۴۵۰ پوند مصری هزینه خواهید داشت، که بخش بیشتر اون برای اقامت میره؛ اقامت در هتل و هاستل های این شهر بطور متوسط در روز ۳۰۰ پوند مصری میشه، غذا ۶۰-۵۵ پوند مصری و حمل و نقل شهری ۱۰۰ پوند مصری.

برای تفریح و سرگرمی و بازدید از جاذبه های شهری هم تا ۱۲۰ پوند مصری و بیشتر ممکنه هزینه داشته باشید.

حمل و نقل عمومی در پایتخت مصر

قاهره یکی از متراکم ترین شهرهای دنیاست و شلوغی زیادی در خیابان ها و سطح شهرش گریبان توریست ها رو می گیره.

مترو

مترو قاهره راه مناسبی برای فرار از شلوغی شهره. بین موارد مختلف حمل و نقل در قاهره، مترو شاید از همه منظم تر و قابل اعتماد تر باشه. مترو قاهره هر روز از ساعت ۵:۱۵ صبح تا ۰۰:۳۰ فعالیت داره که در فصل تابستان به این بازه زمانی، یک ساعت اضافه میشه. هر ۶ دقیقه یک قطار وارد ایستگاه میشه. هر بلیط  یک سفره برای ۹ ایستگاه بعدی از اولین ایستگاهی که سوار شدید، ۳ پوند مصری میشه، برای ۱۶ ایستگاه ۵ پوند مصری و برای تمام ایستگاه ها از اول تا پایان، بلیط ۷ پوند مصری بخرید. کارت متروی قاهره که روی اون نوشته شده “مترو القاهره” یا Metro Card)) 10پوند مصری قیمت اولیه داره و می تونید بین ۱۰ تا ۱۰۰ پوند مصری هم اون رو شارژ کنید. خرید کارت تفاوت قیمت زیادی با بلیط ها نداره، ولی شما رو از ایستادن در صف های همیشه شلوغ خرید بلیط راحت می کنه. این کارت ها اتفاق نسبتا جدیدی در حمل و نقل قاهره هستند و هنوز همه اتوبوس ها مجهز به دستگاه کارت خوان نشدند، وگرنه امکان استفاده از این کارت ها در اتوبوس ها هم وجود داره.

کارت مترو – بلیط مترو

داخل مترو واگن های مخصوص خانم ها هم وجود داره که برای راحتی بیشتر اون ها در نظر گرفته شده.  متروی قاهره ۳ خط اصلی داره که مسیرهاش در این نقشه مشخص شده.

اتوبوس

شبکه اتوبوس قاهره  شمالی ترین تا جنوبی ترین نقطه شهر رو پوشش میده. با خارج شدن از ترمینال شماره ۱ فرودگاه می تونید از این اتوبوس ها استفاده کنید. اتوبوس ها از ترمینال هر ۳۰ دقیقه از فرودگاه به سمت مرکز شهر حرکت دارند و در میدان تحریر Tahrir Square)) توقف می کنند، کرایه ی اون ها ۲ پوند مصری میشه. رانندگان معمولا تا حد معمول انگلیسی میدونند و مشکلی از این نظر نخواهید داشت.

تاکسی

تاکسی ها که معمولا سفید و مشکی هستند، جلوی ترمینال و در اکثر نقاط شهر به وفور وجود دارند، تاکسی های جدید تر معمولا سفید یا زرد هستند. برای کرایه تاکسی ۵ پوند مصری و به ازای هر کیلومتر ۲٫۵۰ پوند مصری دیگه هم از شما گرفته میشه. حتما راجع به قیمت قبل از سوار شدن سوال کنید و بخواید که از تاکسی متر استفاده بشه، اگه موقع پیاده شدن پول بیشتری از شما خواسته شد مثلا به این دلیل که ترافیک بوده یا از مسیر دیگه ای شما رو آورده، اول پیاده بشید، بعد از داخل پنجره پولی که توافق کرده بودید یا تاکسی متر مشخص کرده رو پرداخت کنید و دور بشید. این جا هم مثل خیلی از کشور های دنیا تاکسی خصوصی اوبر Uber)) وجود داره و با داشتن اپلیکیشن اون بر روی تلفن همراهتون می تونید از این تاکسی ها استفاده کنید. هزینه پایه در اوبر ۷ پوند مصری و به ازای هر کیلومتر ۲ پوند مصری دیگه اضافه میشه.

محل اقامت من در قاهره

هتل Steigenberger Hotel El Tahrir در قلب شهر، نزدیک میدان التحریر، در موقعیت خیلی خوبی قرار داشت. یک هتل ۴ ستاره  با امکانات نسبتا مطلوب و مورد قبول، که از اولین ویژگی های خوبش میشه به ترانسفر فرودگاهیش اشاره کرد ( با هزینه اضافی). فاصله چند قدمی از ایستگاه های مترو میدان تحریر، و جاذبه های طبیعی و غیر طبیعی  مثل رودخانه نیل و موزه مصر و خیابان های معروف، دسترسی خوب و راحتی به من می داد. استخر سرپوشیده ی هتل هم تفریح عصرانه ی خوبی بود.

اتاق های مرتب ولی کوچیکی داشت. سرویس های داخل اتاق هم تمیز بود. در صورتی که سفارش می دادی صبحانه رو داخل هم سرو می کردند.

گشت و گذار در قاهره

در فاصله ۲۰۰ متری هتل محل اقامت من موزه مصر قرار گرفته بود. موزه ای که در سال ۱۸۵۷ به دست یک مصر شناس فرانسوی به نام آگوست ماریِته (August Mariette) بنا گذاشته شد.

موزه مصر (Egyptian Museum)

میشه گفت یکی از بزرگترین موزه های دنیا رو داشتم تماشا می کردم که شاید یک عمر وقت لازم بود تا بشه تمام اون رو با دقت دید و این در حالیه که گفته میشه به علت کمبود فضا تنها بخشی از اون چه که متعلق به موزه است به نمایش در اومده. طبقه اول موزه مجموعه بزرگی از پاپیروس ها و سکه های باستانی مصره.

از جذاب ترین بخش هاش گالری توت عنخ آمون (Tutankhamun) بود که همه ی آثارش متعلق به مقبره توت عنخ آمون، فرزند و جانشین  آخرین آخناتون (Amenophis) بود.

اشیاء برجسته ای مثل ماسک مرگ توت عنخ آمون و تابوت سنگ آهکی که به تابوت دان (sarcophagi) معروفه، تخت فرعون، مجموعه کمد لباس و مجموعه جواهرات مصری مکان موزه مصری و…

موزه مصر از ساعت ۹ صبح تا ۷ شب بازه . برای ورود ۶۰ پوند مصری باید پرداخت کنید، و در صورتیکه بخواید اتاق مومیایی رو ببینید، جداگانه ۱۰۰ پوند مصری میشه.

در فضای بیرونی موزه بنای یادبودی برای آگوست ماریته ساخته شده.

میدان التحریر( Tahrir Square)

با دو دقیقه پیاده روی وارد میدان مرکزی شهر شدم. میدانی در قلب شهر، که متصل کننده خیلی از راه های اصلی و فرعی قاهره است.

جایی که وقایع سیاسی مهمی رو به خودش دیده و محل خیلی از تجمعات بوده؛ با دسترسی راحت به ایستگاه مترو، مراکز خرید و بانک ها و سفارت خانه ی متعدد. مجسمه عمر مُکرم که روزگاری  نقیب الاشراف لقب داشته و محترم‌ترین و معروف ترین روحانی مصر محسوب میشده در این میدان قرار داره؛ در حوالی میدان، در خیابان عبدالقادر حمزه، مسجد عمر مکرم واقع شده و اون قدر نزدیکه که مناره اون رو از داخل میدان و از کنار مجسمه ی او، میشه تماشا کرد.

در فاصله ای که داشتم از موزه به میدان تحریر برمی گشتم، برای خودم محاسبه می کردم که اگه تا مقصد بعدیم که به ابو سمبُل معروفه و حدودا یک کیلومتری میشه، پیاده برم بهتره یا با مترو؟! از روی نقشه متوجه شدم خط یک مترو که  بالاترین و پایین ترین نقطه شهر رو بهم وصل میکنه، بعد از میدان تحریر کمی مایل میشه و فاصله ایستگاه های  Saad Zaghloul و Sayeda Zeinab تا ابوسمبُل با فاصله میدان تحریر تا اون جا تقریبا مساویه! این شد که بعد از محاسبات و تحلیل های پیچیده ام تصمیمی گرفتم پیاده برم.

ابو سمبُل (Abu Simbel)

ابو سمبل، جاییه که بین جاذبه های قاهره کمتر دیده شده و راجع بش حرف زده شده. معبدی که به دست رامسس دوم در سال های ۱۲۷۹-۱۲۱۳ پیش از میلاد در حبشه ی قدیم ساخته شده. چهار تا مجسمه بزرگ حدودا ۲۰ متری از همین پادشاه، در طرفین ورودی معبد وجود داره. معبد رو به سمت شرق داره  و معتقد بودند که یکی از الهه های خورشید، یعنی Re-Horakhty ، به این جا نظر می کنه. جالبه که دو بار در سال، در ۲۲ فوریه و ۲۲ اکتبر، نور خورشید به داخلی‌ترین نقطه ی مقدس معبد می رسه و انگار واقعا الهه ی خورشید با اون نظر داره! معبد از ساعت ۶ صبح تا ۴ عصر بازه ( در تابستان یک ساعت بیشتر) و برای هر بزرگسال ۸۰ پوند مصری و هر کودک ۴۰ پوند مصری ورودی داره.

مجسمه‌ ی چهار خدای نشسته در این معبد هست که اسامیشون رو پرسیدم و براتون می نویسم؛ Path، Amun-Re، Ramesses II و Re-Horakhty.

مسجد ابن طولون (Ibn Tulun)

دیگه خسته شده بودم و بهتر می دیدم این مسیر رو که ایستگاه مترو هم در نزدیکیش نبود، با تاکسی برم. هزینه تاکسی ۱۰ پوند مصری شد. مسجد در خیابان الصلیبی (Al-Saliba) در منطقه سیده زینب (El-Sayeda Zainab) قرار داشت، و نزدیک ترین ایستگاه مترو هم به همین اسم بود. این جا وقتی به دست یکی از فرمانداران عباسی ساخته شد، بزرگ ترین مسجد شهر بود. طرح کلی مسجد بر اساس خانه ی کعبه در عربستان ساخته شده، سالن اصلی نماز که در سمت جنوبی مسجده، تزیینات قدیمی گچ و چوب های حکاکی شده رو داره و در محراب، باقی مانده های موزائیک هایی با رنگ طلایی دیده میشه. مناره ۴۰ متری در سمت شمالی مسجد، با یک قوس نعل اسبی، حول یک پله مارپیچی در داخلش، چرخیده و جذاب ترین جلوه بصری این بناست؛ که از روی مناره معروف شهر سامرا مدل سازی شده. اگه از ۱۷۳ پله ی اون بالا برید، چشم انداز بسیار خوبی از شهر می بینید. بازدید از مسجد رایگان و بین ۸ صبح تا ۴ عصر بود.

از روی بام مسجد مناره های قلعه صلاح الدین (در سمت راست تصویر) و مسجد سلطان حسن (در سمت چپ) رو می دیدم ولی متاسفانه زمان کافی برای سر زدن به اون ها نداشتم.

سفر یک روزه به اهرام ثلاثه مصر

حتما اسم عجایب هفت گانه جهان رو شنیدید، یک مجموعه ی هفت تایی از آثار معماری خاص و بی نظیر دنیا که البته قرن ها پیش ثبت شده و امروزه به جز اهرام ثلاثه یا جیزه (Giza) هیچ کدام باقی نموندند. نام های این اهرام سه گانه به خوفو، خَفرِع و مَنقُرع هست که بزرگترین اون ها میشه خوفو یا خئوپس (Cheops). داخل هرم چیزی بیشتر از یک اتاق ساده و و یک مقبره خالی وجود نداره، اما اون چیزی که به حقیقت اعجاب برانگیزه، عظمت و شکوه ای بناست. بطوریکه در ذهن این سوال ایجاد میشه که قرن ها پیش بدون کمترین امکانات  این جا رو چطور ساختند.

در این نقشه مجموعه اهرام و همه جای اون به خوبی نشان داده شده. برای گشتن در تمام این مجموعه زمان زیادی رو لازم خواهید داشت.

موزه ی قایق خورشیدی (Solar boat museum)

این موزه در پشت هرم بزرگ قرار گرفته که یکی از قایق های خورشیدی تشریفاتی این جاست. این قایق زیر خاکی، همین جا کشف و مرمت شده.

مجسمه ابوالهول (aboulhoul statue)

نگهبان این معابد که گورستان فراعنه بوده، یک مجسمه ی غول پیکره به نام ابوالهول که با شنیدن اسمش هم میشه ترسید! برام جالب بود که یک عمر وقتی از بزرگی بیش از حد و خوفناکی چیزی میخواستم حرف بزنم، می گفتم انگار مجسمه ابوالهوله! و امروز دارم این نماد غول آسا رو جلوی خودم می بینم. تن مجسمه شیره و سر اون انسان و در واقع خود فرعونه، که به عنوان نماد قدرت و هیبت تلقی میشده.

برای دیدن این مجموعه بزرگ می تونید از تور های داخل  شهر هم استفاده کنید که قیمت هاشون از ۱۴ دلار شروع میشد و با توجه به زمان و مقاصدی که داشتند متفاوت میشد، بعضی از اون ها به شهر های اطراف مصر هم می رفتند.

هزینه ورودی عمومی ۱۲۰ پوند مصری میشه که در صورتی که کارت دانشجویی بین المللی داشته باشید این هزینه و تمام ورودی های بعدی براتون نصف میشه.

برای ورود به معبد خوفو ( بزرگ ترین هرم) ۳۰۰ پوند مصری، برای بازدید از قایق ۸۰ پوند مصری و برای شتر سواری در این مجموعه در هر نیم ساعت ۱۰۰ پوند مصری باید هزینه بلیط بدید.

خرید در بازار خان الخلیلی (Khan al-Khalili)

خان الخلیلی یکی از بهترین مکان ها برای تجربه خرید کردن در دنیاست. این جا در فاصله ۳ کیلومتری از میدان تحریر واقع شده و به مسجد الحسین بسیار نزدیکه. این بازار خاورمیانه ای مجموعه ی پر پیچ و خمی از کوچه های تاریک و باریکه که به عنوان یک محله ی خرید در سال ۱۴۰۰ بعد از میلاد مسیح تاسیس شده. این بازار هنوز هم پر از سر و صدای مغازه های ساخت فلز و نقره سازهاست. بهترین و کامل ترین بازار برای خرید سوغاتی های سنتی این جاست، که می تونید همه جور چیزی پیدا کنید، از عتیقه جات و لامپ های پر زرق و برق فلزی گرفته تا پارچه های محلی بافته شده.

این جا پر از، فیشویش (Fishawis) یا همان قهوه خانه است. من هم برای خوردن یک قهوه در یکی از اون ها نشستم. قهوه شهد دار عربی و چای شیرینی که برای مردم و توریست ها آماده می کردند, طعم و عطر واقعا جالب و متفاوتی داشت.

از این جا با چند دقیقه پیاده روی بقیه بازار های سنتی قاهره، مثل خیابان المسکی (Al-Muski) که بهش گوهر القید هم گفته میشه و پر از کارگاه های طلا و نقره است که در سمت شمال به خیابان المیز زی دین الله (Al-Muizz Li-Din Allah) قرار گرفتند. جنوب این خیابان به بازار ادویه معروفه.

Al Boustan Shopping Center

در نزدیکی میدان التحریر قرار داره و از مراکز خرید به روز و جذاب و در شهر قاهره است. این جا حدود ۱۰۰ مغازه داره که بیشتر اون ها پوشاک هستند و از مارک های معروف دنیا هم بین اون ها دیده میشه. این مرکز از ساعت ۱۱ صبح تا ۱۱ شب بازه.

غذا و خوراکی در مصر

در شهر قاهره شما می تونید در یک رستوران نسبتا معمولی با ۷۰-۶۵ پوند مصری یک غذای مصری رو امتحان کنید. در رستوران های کمی بهتر این مقدار به ۱۵۰ پوند مصری می رسه. منوی مک دونالد هم نسبتا گرونه و با قیمت ۷۵  پوند مصری ارائه میشه. برای خرید بطری آب آشامیدنی حدود ۳٫۵ پوند مصری پرداخت می کنید.

کوشاری (Koshary)

این غذا با برنج، ماکارونی و عدس درست میشه. روی اون نخود و پیاز و نوعی سس مخصوص می‌ریزند که با گوجه و سرکه تهیه میشه معمولا. این غذا یکی از محبوب‌ترین و ارزان‌ترین غذاهای مصریه در هر رستورانی پیدا میشه. این غذا رو حتی در خونه هم به راحتی میشه درست کرد چون شیوه پختن کوشاری شبیه به همان عدس پلوی ایرانی خودمونه. کوشاری به یک پدیده‌ی اجتماعی تبدیل شده. این جا رستوران ها و مغازه‌هایی رو می بینید که فقط و فقط به سرو و ارائه‌ی این غذا اختصاص دارند.

فول مودامس (Ful Mudamas)

در واقع همان خوراک باقلاست که معمولا برای وعده‌ی صبحانه سرو میشه و یک غذای محبوب خیابانیه. این غذا رو می تونید با ادویه‌های مختلف طبق ذائقه خودتون طعم‌دار کنید اما معمولا به آن نمک و فلفل، زیره‌ی سبز و روغن زیتون می‌زنند. خودشون مواد دیگه ای هم به اون اضافه می‌کنند مثل انواع سبزیجات از جمله پیاز. این غذا غالبا با نان پیتا یا فرانسوی سرو میشه، اما به شکل ساندویچ هم برای کسانی که وقت کافی برای نشستن ندارند، وجود داره.

حمام محشی یا کبوتر شکم پر (Hamam Mahshi)

به اسم عجیبش نگاه نکنید، اگه گیاه خوار نیستید یا دلتون برای کبوترها نمیسوزه و فکر نمی کنید حیفه که اون ها رو بخوریم، حتما این غذا رو امتحان کنید. برای تهیه‌‌ی این غذا، کبوتر رو کباب  و با بلغور گندم پر می‌کنند. این غذا در آفریقای شمالی هم خیلی رایجه.

محشی(mahshi)

کلمه‌ی محشی کلا به معنای پر شده است، و معمولا به غذایی که شبیه به دلمه‌ی برگ مو تهیه بشه محشی گفته میشه. در واقع میشه گفت دلمه ی مصریه. این غذا علاوه بر مصر در خیلی از کشورهای مدیترانه‌ای و خاورمیانه‌ای رواج داره. البته مدل مصری اون جزو لذیذترین دلمه‌هاست. برگ‌های درخت انگور رو  با برنج طعم‌دار شده پر می‌کنند، با دقت می‌پیچند و توی سسی که از گوجه تهیه شده می‌پزند و با لیمو سرو می‌کنند. محشی غذای بسیار لذیذی است.

علاوه بر برگ مو از مواد دیگه ای هم برای تهیه‌ی این غذا میشه استفاده کرد. مثلا برگ کلم یا بادمجان و کدو.

نکاتی که باید در مورد مصر بدانید!

شهر قاهره و مناطق توریستی مصر امنیت کامل داره و نباید نگران تروریسم یا جنگ های داخلی و خارجی در این مناطق باشید. اما به هرحال در زمان سفرتون پیگیر اخبار این کشور باشید.

اکثریت مردم  قاهره مسلمان هستند و این شهر مساجد زیادی داره که احتمالا نمی تونید از همه اون ها بازدید کنید، بهتره از قبل اون ها رو انتخاب کنید، و سعی کنید هتل محل اقامتتون در مرکز شهر باشه تا برای گشت و گذار در شهر مشکلی نداشته باشید.

در سفر به قاهره کارت دانشجویی بین المللی اگه دارید با خودتون ببرید، این طوری می تونید در بازدید از خیلی از بناها تخفیف های خوبی بگیرید.